Kadının İnsan Hakları Eğitim Programı (KİHEP), 20 yılı aşkın süredir uygulanıyor; Türkiye’nin onlarca ilinde ve Kıbrıs’ta yıllar içinde onbinlerce kadına ulaştı. Kadının insan hakları bir devlet politikası olmadan KİHEP gibi bir programı yıllarca yaygın uygulayabilmek için dayandığımız ana güç, elbette büyük fedakârlıklarla programı sürdüren KİHEP grup yönlendiricileridir.  Kamu kurumlarında çalışan eğiticilerimiz de kadın örgütlerinde çalışanlar da çok çeşitli sıkıntılarla karşılaşmalarına rağmen öncelikle kadınlara, sonrasında KİHEP’e olan inançlarını hiç yitirmediler. Programın gelişmesi ve yaygınlaşmasında en büyük katkıyı yapan KİHEP grup yönlendiricilerine büyük bir teşekkür borçluyuz.

 

Kıymet Yemişen, KİHEP grup yönlendiricisi, Sivas

KİHEP’ten Önce ve KİHEP’ten Sonra Kıymet

“Bu, eşimin bana sıklıkla söylediği bir ifade olduğu için başlık olarak kullanmak istedim. Her ne kadar o bu ifadeyi, aile içindeki eşitlik kavramını sorgulayarak kendisini zorladığım anlarda kullansa da ona hak veriyorum. Bu eğitim gerçekten beni değiştirdi. Daha doğrusu gerçek beni ortaya çıkardı.

KİHEP Eğitici Eğitimi’ni 1999’da aldım. Samsun’a yeni gelmiştim, iş ortamım bana yabancıydı. Bir sürü belirsizlik içinde bu programa katıldım. Program ilk günden beni içine aldı. Eğitim süreci ve paylaşımlar yıllar sonra bile devam eden dostlukların kurulmasına neden oldu.

Eğitim sırasında önce kadın olarak bulunduğum noktayı sorguladım. Sonra yakın çevremdeki kadınları düşündüm. Ve diğer kadınları… Zaman zaman üzüldüm, kızdım, isyan ettim. Ama bu durum değişebilir, ben değiştirebilirim, biz değiştirebiliriz diye düşündüm. Kadın sorunu, kadının yasal hakları, iletişim, örgütlenme, dayanışma konularında edindiğim bilgilerle, müthiş bir bilinç ve kendime güvenle Samsun’a döndüm.”

Asuman Çebi, KİHEP grup yönlendiricisi, Trabzon

“Kadın bakış açısına tam anlamıyla bu eğitimde sahip olduk. Eğitimle birlikte kadınların örgütlenerek daha iyi ses getirebileceğini gördük. Aslında kadın sorunu yok. Kadınlara sorun yaratılıyor. Ama üstesinden gelebilmek için haklarımızı, sorun çözmeyi, sorunları indirgemeyi gördük. Kadınların yaşadıklarını birbirine anlatmaları birbirimize güç verdi. Olumlu deneyimler de olumsuz deneyimler de…”

Selda İlgöz, KİHEP grup yönlendiricisi, İzmit

“Bana kendi duygularıma dokunmayı öğretti. Bu değişimi diğer kadınlarda görecek olmak beni heyecanlandırıyor. ”

Cemile Güvercin Sayın, KİHEP grup yönlendiricisi, Hatay

“Hatay’da KİHEP bağlantılı bir kadın örgütü yok, döner dönmez ilk işim böyle bir örgütlenmeyi hayata geçirmek. Peki, böyle bir potansiyel var mı Hatay’da diye sorarsanız, olmaz mı? Kadının olduğu her yerde potansiyel var.”

Zekiye Şimşek, KİHEP grup yönlendiricisi, Eskişehir

Bu Kadar Güzel Yürek Taşıyan Kadını Kim Durdurabilir ki?

“KİHEP, kendimde var olanların farkına varmamı sağladı. “Kadın bakış açısı” diye bir kavramı ilk kez orada öğrendim. KİHEP kendime olan güvenimi pekiştirdi ve en önemlisi kendime yönelik bir hoşgörü geliştirmemi sağladı. Kendimle ilgili tabularımı gözden geçirmeye ve onlarla savaşmaya başladım. Eğitici Eğitimi’nden sonra büyük bir heyecanla Toplum Merkezi’ne döndüm ve gelen her kadına programı anlattım. 2005 yılından bu yana, bekâr, evli ve öğretmen kadınlarla üç ayrı KİHEP grubu yaptım. Her grup açtığımda ve grup sürecinde aynı heyecanı yaşıyorum. Kadınların farkındalıklarının artması, gelişim ve değişim için çaba göstermeleri, bu konuda birbirlerini cesaretlendirmeleri, yaşamlarındaki değişiklikleri gururla ifade etmeleri, benim de daha çok kadına ulaşma isteğimi güçlendiriyor. Eğitime katılan eğitimci ve katılımcı arkadaşların duygularımı anlayacaklarını biliyorum. Çünkü KİHEP yaşandığında anlaşılan bir şey. Daha birçok kadının böyle bir yaşam deneyimi geçirmesini diliyor ve KİHEP’in bir şans olduğunu düşünüyorum. ”

Nigar Etizer Karacık, KİHEP grup yönlendiricisi, Çanakkale

“1998 yılında Kadının İnsan Hakları ekibi ile tanışmamı meslek hayatımdaki önemli tarihlerden biri olarak hatırlıyor ve bunu kendimce şans olarak tanımlıyorum. Bir memur olarak görevlendirme yolu ile katıldığım gruptan kadın bakış açımı geliştirerek, mesleki anlamda bilgi ve becerimi arttırarak, kadın olmaktan gurur duyarak ayrıldım; kendimi beğendim, yaptıklarımı beğendim, kendime dair her şeyle barışık olmanın önemini fark ettim, hemcinslerimin yaptıklarını önemsemeyi öğrendim. Bunların yanında mesleki olarak da iyi planlanmış bir grup sürecinde, grup üyesi olma deneyimi yaşadım.

9 yıldır çok sayıda grup açma ve pek çok kadınla tanışma, deneyimlerini paylaşma fırsatı buldum. Bu gruplar sayesinde mesleki deneyim kazanırken, kadınlar olarak günlük hayatta bizleri rahatsız eden, sınırlayan, mutsuz eden, yaşamımızı olumsuz etkileyen pek çok olay ile yüzleşmem mümkün oldu. Gerek kendimi, gerekse eşimi, dostumu, meslektaşlarımı, annemi, babamı, öğretmenlerimi, izlediğim filmleri, hayatımda değer verdiğim her unsuru, genel olarak toplumu gözden geçirme ve değerlendirme fırsatı buldum. Tekrar tekrar gördüm ki, pek çok cins ayrımcılığı içeren tavır, yasa, politika ve uygulamalar görmezden gelinemeyecek kadar ciddi yaralar açıyor insanların hayatında. Hem kadınlarda, hem ailelerin hayatında, hem de toplumda…

Bu program çerçevesinde oluşturduğum gruplarımda katılımcıların kendilerini değiştirip geliştirdiklerini, eşleri ile daha sağlıklı iletişim kurabildiklerini, eşleri ile yaşadıkları problemlerin çözümü için cesaretlendiklerini, kendilerini toplumda daha iyi ifade edebildiklerini, aile içinde konumlarının iyileştiğini, çalışmaya ve gelir elde etmeye başladıklarını, sosyalleştiklerini, il içindeki kurumları kullanma konusunda beceri kazandıklarını, yaşadıkları şiddeti durdurabildiklerini, çocuklarına daha güvenli ortamlar yaratabildiklerini gözlemleyerek programın eğitici-geliştirici ve davranış değiştirmeye yönelik destekleyici etkilerinin olduğunu söylemek mümkün. Hatta uygulama süreçlerine göre rehabilite edici özelliğinin de bulunduğundan da bahsetmek isterim. Çalışma yalnızca kadınları etkilemiyor. Elbette grup deneyimlerim kadınların eşlerinin de çalışmadan etkilendiklerini gösteriyor. Eşinde gerçekleşen olumlu değişiklikler nedeni ile bize teşekkür eden erkek sayısı hiç de az değil.”